Plaster, czy opatrunek?

Czym jest Scarban  (i inne podobne produkty oparte na silikonie)? Plastrem czy opatrunkiem?

Oficjalnie w anglosaskich dokumentacjach i piśmiennictwie naukowym są  stosowane dwa wymiennie pojęcia: silicone sheet i silicon dressing.

Zajrzyjmy do słownika(*): słowo sheet ma wiele znaczeń. Z tych, które mogą dotyczyć wyrobu medycznego mamy: duży prostokątny fragment czegoś (arkusz, płatek, listek).

Słowo dressing tłumaczy się już bardziej jednoznacznie: opatrunek.

Wynika z tego, że raczej należałoby używać pojęcia opatrunek. Arkusz, w odniesieniu do wyrobu medycznego, po polsku, brzmi jakoś nienaturalnie.  Skąd się więc wzięło polskie pojęcie plaster?

Może ze skojarzenia z taśmą klejącą- dziś już zapomnianą- taką z kremowej tkaniny. Była w minionych latach wszechobecna w medycynie. Służyła nie tylko do mocowania bandaży i wenflonów. Była niezastąpiona do sklejania wszystkiego co się rozpadło- w tym także doraźnych napraw sprzętu medycznego. Nazywaną ją plastrem, więc wszystko co się samo przyklejało (nie tylko) do skóry stawało się plastrem. Chodzi o coś takiego:

 Mamy też powszechnie stosowane plastry na rany (opatrunkowe):

Czy te skojarzenia są aby prawidłowe? Zajrzyjmy do słownika języka polskiego PWN:

Opatrunek: gaza, wata i bandaż, zwykle sterylizowane, nakładane na rany i skaleczenia, często wraz ze środkami leczniczymi.

Plaster: (1) kawałek samoprzylepnego materiału przyklejany na skórę np. w miejscu skaleczenia, często z opatrunkiem; (2)płaski, szeroki płat odkrojony z czegoś.

Zastanówmy się więc czym jest i czym nie jest silikon stosowany na rany:

     • nie jest samoprzylepny (sticky) bo nie zawiera kleju (między skórą a silikonem nie ma żadnego medium klejącego)
     • nie służy do mocowania czegokolwiek do skóry
     • jest środkiem leczniczym (cała jego aktywna powierzchnia)
     • jest środkiem przylegającym do skóry tylko dzięki oddziaływaniom powierzchniowym (adhezja)

Tak więc z pewnością pojęcie opatrunek jest właściwsze niż plaster.

(*)Cambridge Dictionary